Wij zijn Sandra (49) en Elisa (56). We werken respectievelijk 26 en 32 jaar bij de politie. Sandra is sinds negen en Elisa sinds twintig jaar als rechercheur aan de zedenpolitie verbonden.
‘Zeden’ is een gevoelige tak van sport binnen de politie. De komende tijd voeren we jullie in onze columns mee naar die voor velen onbekende wereld van zedendelicten. We willen zo wat meer inzicht geven in ons mooie vak van zedenrechercheur.
Eerst wat vragen. Laten we even teruggaan naar de laatste keer dat jij seks had. Hoe was dat? Ga in gedachten terug naar dat moment. Wat droeg je toen? Had je alleen vaginale seks of heb je hem ook gepijpt? Hoe lag je precies toen hij je penetreerde? Is hij klaargekomen?
Wildvreemde
Oeps… Dat komt binnen, hè? Dit zijn wel vragen die wij als zedenrechercheurs dagelijks moeten stellen. Kun je je voorstellen hoe moeilijk het is als je slachtoffer bent van een zedenmisdrijf en jou vervolgens door een wildvreemde zulke intieme vragen worden gesteld?
We komen bovendien vaak met heel kritische vragen. Dat doen we niet omdat we iemand niet geloven of omdat we onaardig zijn. We doen dat juist in het belang van het slachtoffer. Later zullen we daar dieper op ingaan.
Natuurlijk leggen we aan het slachtoffer uit waarom we zo te werk gaan. Maar moeilijk blijft dat soms, ook voor ons.
Mensen vragen vaak hoe wij het volhouden om dit werk te doen. Of mensen merken op dat we ‘een vreselijk zwaar beroep’ hebben. Zelfs binnen politiegelederen is te merken dat collega’s terughoudend reageren zodra er sprake is van een zedendelict.
Media
En dan de media. De pers staat momenteel bijna dagelijks stil bij zaken waarin zedenmisdrijven centraal staan. Recent hebben we allerlei verhalen over Prins Andrew voorbij zien komen in de zaak-Epstein. We konden verder kennisnemen van de mening van Beau van Erven Dorens in de zaak-Gosschalk.
Of neem de terugkeer van IS-vrouwen waarover veel wordt bericht. Misschien denk je daarbij niet direct aan zedenmisdrijven. Deze groep vrouwen wordt echter medeverantwoordelijk gehouden voor de gruwelijke zedendelicten die door IS onder Jezidi-vrouwen zijn gepleegd. Veel ophef is er bovendien vanwege de MeToo-beweging. Allemaal kwesties waarover de media voortdurend naar buiten komen. Het lijkt wel alsof iedereen er een mening over heeft.
Zedenzaken zijn precaire zaken en juridisch vaak moeilijk bewijsbaar. Om die reden schrijft de zogeheten ‘zedenaanwijzing’ bij de politie ook voor dat wij eerst een intakegesprek houden met een slachtoffer.
Na dat gesprek krijgt het slachtoffer bedenktijd, waar overigens geen vaste tijd voor staat. We willen dat mensen het traject dat op de aangifte van een zedenmisdrijf volgt, weloverwogen ingaan. Het gaat tenslotte om andere zaken dan een fietsendiefstal.
Bosjes
Zedenzaken kennen ook nog eens veel gradaties. Bij het woord ‘verkrachting’ denken velen meteen aan een onbekende die uit de bosjes springt. De werkelijkheid is anders. De meeste verkrachtingen gebeuren onder mensen die elkaar kennen.
Bij de afdeling zedenzaken hebben we bovendien regelmatig te maken met valse aangiftes. Ook daar komt veel bij kijken. Het zal je maar gebeuren dat je onterecht wordt aangewezen als dader van een zedendelict. Zoiets heeft verstrekkende gevolgen voor de rest van iemands leven.
Tegenwoordig zijn wij als zedenrechercheurs dan ook verplicht om tijdens een intakegesprek te benadrukken dat het doen van een valse aangifte strafbaar is. Dat is niet altijd gemakkelijk.
Aangifte
Soms weerklinkt in de media veel onbegrip omdat een zedenslachtoffer zou zijn afgeraden om aangifte te doen. Of nog erger: ‘omdat de politie geen aangifte wil opnemen’. Verder is er vaak veel onbegrip wanneer de dader van een zedendelict vrijuit gaat.
Over deze kwesties hopen we in onze columns meer duidelijkheid te gaan geven. Lees de komende tijd maar mee over verdrietige, ontroerende maar ook hilarische situaties waarmee wij bij de zedenpolitie dagelijks te maken krijgen.