De nasleep van de moord op mijn zus Nadia was eindeloos lang en meedogenloos. In mijn vorige column beschreef ik al dat de voorschotregeling in de schadevergoeding voor nabestaanden voor ons veel te laat kwam.
Pascal F. was op 11 mei 2005 door het gerechtshof in Arnhem veroordeeld vanwege de moord op mijn zus. Twee jaar nadien was het mijn moeder Minke van de Ven echter definitief duidelijk dat zij kon fluiten naar de vergoeding van Nadia’s begrafeniskosten. Het CJIB bleek ten enenmale niet bereid of in staat geweest om verregaande research te doen naar het verdwenen vermogen van Pascal.
Radeloos
Mijn moeder voelde zich radeloos. Bovendien vond zij het volkomen onbegrijpelijk dat de overheid moordverdachten en veroordeelde daders ondersteunt. Dat terwijl zij als nabestaande zelf had mogen uitzoeken of en hoe zij in financieel opzicht haar hoofd boven water kon houden.
Ze besloot Peter R. de Vries een email te sturen. De misdaadverslaggever maakte in het najaar van 2006 een indringende uitzending. Daarin stelde De Vries aan de kaak hoe vreemd het was dat de rechtbank Pascal had veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding. Dat terwijl diezelfde strafrechter vervolgens geen enkel pressiemiddel inzette om ervoor te zorgen dat mijn moeder als gedupeerde partij de aan haar toegewezen schadevergoeding ook daadwerkelijk kon incasseren.
Wassen neus
Op papier stond in het vonnis dat Pascal 6,5 maand langer in hechtenis moest blijven als hij in gebreke bleef om de schadevergoeding uit te keren. Dat bleek een wassen neus te zijn. De realiteit was dat deze berekenende moordenaar – die zich consequent is blijven beroepen op zijn zwijgrecht – al na het uitzetten van een derde van zijn twintig jaar aan celstraf kon starten met zijn tbs-behandeling. Gelukkig heeft minister Dekker ervoor gezorgd dat dit inmiddels niet meer mogelijk is. Tegenwoordig moeten veroordeelden van ernstige geweldsdelicten minimaal twee derde van hun straf achter de tralies hebben doorgebracht voordat de tbs-behandeling start.
De uitzending van Peter R. de Vries had een groot sneeuwbaleffect. Een advocaat die geraakt was door het verhaal van mijn moeder, bood aan haar juridisch bij te staan. Naarmate hij zich meer in haar zaak verdiepte en begreep dat Minke arbeidsongeschikt was geworden op basis van psychische klachten door de moord op Nadia, stelde hij voor om Pascal niet alleen voor de gemaakte kosten voor Nadia’s begrafenis, maar tevens voor de gederfde arbeidsinkomsten van mijn moeder aansprakelijk te stellen.
Kapitaalkrachtig
Een dader kan alleen een schadevergoeding uitkeren wanneer hij voldoende kapitaalkrachtig is. Van de recherche had mijn moeder begrepen dat Pascal F. zijn woning aan de Weerdsingel WZ in Utrecht evenals Nadia van zijn ouders had gehuurd. Slechts op papier was hij Nadia’s huisbaas geweest.
Pascal bezat echter een appartement in Utrecht-Zuilen. De advocaat van mijn moeder schakelde een financieel recherchebureau in om duidelijk te krijgen waar de opbrengst uit de verkoop van dat appartement naartoe was gegaan.
Het onderzoek bracht verbijsterende zaken aan het licht. De naspeuringen toonden aan dat Pascals appartement al in de zomer van 2003 was verkocht voor bijna twee ton.
Bankrekening
Dat was maanden vóór zijn veroordeling en op het moment dat hij nota bene was opgenomen in het Pieter Baan Centrum (PBC). De opbrengst bleek bovendien rechtstreeks van zijn bankrekening naar een speciaal daarvoor geopende gezamenlijke rekening van zijn ouders te zijn overgeschreven.
(Voor meer inhoudelijke details verwijs ik je naar de reconstructie in dit korte filmpje.)
Het was bovendien ronduit stuitend voor mijn moeder en mij om te ontdekken dat Nadia’s moordenaar zich meer dan berekenend had gedragen tijdens zijn observatie in het PBC. Omdat Pascal na zijn arrestatie op geen enkele wijze meewerkte aan de politieverhoren, had de rechter-commissaris besloten dat hij psychiatrisch moest worden onderzocht.
Verklaring
Mogelijk kon dat onderzoek een verklaring bieden voor het buitensporige geweld waarmee Pascal Nadia had omgebracht, was daarbij de gedachtegang. Gedurende de zeven weken dat F. was opgenomen, had hij het voltallige behandelteam van de observatiekliniek verbijsterd, zou tijdens de latere rechtszaak blijken.
Nog nooit had het team een verdachte gezien die zich op zo’n extreme wijze verzette tegen een observatie. Terwijl in de zomer van 2003 de temperatuur buiten het PBC dagenlang ver boven de dertig graden was uitgestegen, had Pascal voortdurend als een dwars klein kind op zijn bed onder twee dikke wollen dekens met zijn kleding aan gelegen.
Weigerde
Hij sprak met niemand, weigerde in de gemeenschappelijke ruimte te eten omdat dat betekende dat hij van zijn cel af moest en hij douchte zich dagenlang niet. Wanneer een behandelaar zijn cel betrad, hoorde deze uit de verte alleen ‘toef, toef, toef’ of andere snurkachtige geluiden onder de dekens vandaan komen.
F. die op dat moment nog een verdachte was, ‘trok letterlijk een geur-gordijn om zich heen’, vertelde de observerend psychiater tijdens de rechtszitting. De zeer verregaande manier waarop Pascal had geprobeerd zich te onttrekken aan het psychiatrisch onderzoek, ging dusdanig ver dat het haast niet mogelijk was dat onder dit gedrag geen geestesstoornis schuilging, aldus de medicus. Om welke stoornis het ging kon hij helaas niet nader specificeren.
Geheugenverlies
Samenvattend: F. veinsde onschuldig te zijn. Hij zei aan geheugenverlies te lijden waardoor hij geen verklaring had voor wat er in de ochtend van de moord op Nadia met hem was gebeurd. Bovendien vertoonde hij gedrag dat bij een volwassene klaarblijkelijk niet anders dan als ‘knettergek’ kon worden bestempeld.
Maar op datzelfde moment was dezelfde Pascal F. kennelijk wel zo goed bij zijn verstand dat hij op slinkse wijze met zijn ouders had weten samen te spannen om zijn vermogen bij hen veilig te stellen.
Dat alles ten koste van mijn moeder…